- FORÊT, Rosalee de la. Bitkilerin simyası: mutfağınızda doğal eczacılık. Çeviren: Johana TKÁČOVÁ. Brno: CPress, 2018. ISBN 978-80-264-2152-8
- solen.sk - Bitkisel laksatifler - genel bakış ve minimum dağıtım. Solen. PharmDr. Szilvia Czigle, PhD., Mgr. Jaroslav Tóth, PhD.
- healthline.com - Rezene ve rezene tohumunun bilime dayalı 10 faydası. Healthline. Jillian Kubala, MS, RD
- medicalnewstoday.com - Rezene sizin için iyi mi? Sağlık etkileri, besin değerleri ve daha fazlası. Medical News Today. Katherine Marengo LDN, R.D.
Rezene ve sağlık üzerine etkileri + Tarif
Kendine has tadı ve aroması ile bilinen rezene, mutfakta sebze olarak kullanıldığı gibi baharat veya çay malzemesi olarak da kullanılmaktadır. Rezenenin insan sağlığı üzerindeki faydalı etkileri nelerdir? Kilo vermeye yardımcı olur mu?
Özellikleri
Rezene, Akdeniz'e özgü bir bitkidir. Özellikle rezene çayı, baharatlar ve yemek pişirmek için hammadde olarak bilinir. Rezene birçok aktif madde içerir ve zengin bir besin bileşimine sahiptir.
Sağlık etkileri, riskleri, hamilelik, evde yetiştirme, basit tarif ve diğer birçok ilginç bilgiyi makalede bulabilirsiniz.
Rezene nedir?
Teknik olarak Foenicum vulgare olarak adlandırılan rezene, havuçgiller familyasından bir bitkidir. Termofilik, kuraklığa dayanıklı ve çok yıllık bir bitkidir.
Rezenenin en büyük üreticileri Yunanistan, Türkiye, İtalya ve Güney Fransa gibi ülkelerdir.
Rezene 200 cm yüksekliğe kadar büyüyebilir. Tohumlarının yanı sıra rezenenin öğütülmüş kısmı da kullanılır. Rezene mutfakta kullanımının yanı sıra sağlık ve sindirim sorunlarının önlenmesinde doğal bir yardımcı olarak kullanılır.
Rezene işleme biçimleri, bütün kökten çay, toz, tohum, yağ, tentür veya baharat için bir karışıma kadar değişir.
Rezenenin içeriği ve bileşimi
Rezene etkili bileşimi ile popülerdir. A, B, C, E ve K grubu vitaminleri içerir. Ayrıca manganez, çinko, magnezyum, kalsiyum, bakır, demir, selenyum, krom ve diğer eser elementler (kurşun, kobalt...) gibi mineraller içerir.
Rezenenin ana aktif maddesi, antibakteriyel etkileri ile karakterize edilen anetoldür. Diğer bileşenler, anti-enflamatuar ve antioksidan etkilere sahip flavonoidlerdir. Ayrıca terpenler, fenoller, esansiyel amino asitler, lif ve diğerleri.
Zengin bileşimi genel insan sağlığı üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir. Rezenenin öncelikle sindirim sistemi, kardiyovasküler sistem, bağışıklık, bağışıklık ve enerji metabolizması üzerinde etkisi vardır.
Dahili kullanım
Bu bitkinin etkinliği ne kadar ileri gidiyor?
Rezenenin sağlığa etkileri
İçerdiği bol miktarda vitamin, mineral, antioksidan ve faydalı maddeler sayesinde rezene çeşitli doğal iyileştirici özelliklere sahiptir.
Aşağıda en iyi bilinen etkileri yer almaktadır.
Sindirim sistemi
Rezene, çeşitli sindirim bozukluklarının tedavisinde uzun bir kullanım geçmişine sahiptir. Bağırsak mikroflorası üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir. Özellikle mide ağrısı, şişkinlik, gaz ve kabızlık için kullanılır.
Rezene, sindirim sisteminin hareketini (motilitesini) teşvik eder ve sindirimi ve safra üretimini uyarır.
Rezenenin içerdiği lif kabızlığı önlemeye yardımcı olur ve sindirim sisteminin genel sağlığını destekler.
Rezene genellikle karın ağrısını hafifleten ve irritabl bağırsak tedavisinde kullanılan ilaçlarda bulunur.
Rezene tohumu sindirim sistemi üzerinde yatıştırıcı bir etkiye sahiptir ve infantil kolik için doğal bir halk ilacı olarak bir geçmişe sahiptir. Bebeklerde ve çocuklarda rezene müshil olabilir.
Bağışıklık sistemi
Yüksek C vitamini içeriği sayesinde rezene bağışıklık sistemini ve vücudun savunmasını güçlendirir.
A, C vitaminleri ve beta-karoten, vücuttaki hücreleri oksidatif stres ve serbest radikal hasarından korumaya yardımcı olan güçlü antioksidanlardır. Anti-inflamatuar etkisi solunum yolu hastalıklarında da faydalıdır.
Rezene tohumu ekstresi kanser için destekleyici bir tedavi olarak incelenmiştir. Çalışmaların sonuçları olumludur. Ekstraktın flavonoidler, alkaloidler ve fenoller içeriğinden dolayı tümörlerin büyümesini engelleyebileceğini göstermektedir.
Rezene lifi kolorektal kanser riskini azaltır.
Kardiyovasküler sistem
Rezene önemli miktarda lif içerir. Lif, kandaki istenmeyen kolesterol miktarını azaltmaya yardımcı olarak kalp hastalığı riskini azaltır ve ayrıca kan basıncını düşürür.
Lif, potasyum, B ve C vitamini kalp ve damar sağlığını destekler. Bu nedenle, kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi için diyetinize rezene eklemeniz tavsiye edilir.
Enerji metabolizması
Rezeneden elde edilen lif, sindirim sisteminde hacim arttırıcı bir faktör olarak hareket ettiğinden kilo yönetiminde önemli bir rol oynar. Tokluk hissi uyandırır ve böylece iştahı azaltır.
Sindirimi ve bağırsak mikroflorasının sağlığını destekler.
Son olarak rezene, karbonhidrat ve proteinlerin glikoz ve amino asitlere parçalanmasına yardımcı olan bir B6 vitamini kaynağıdır.
Çiğ rezene kökü 100 g başına yaklaşık sadece 30 kcal içerir.
Rezene, PMS ve hamilelik
Bazı araştırmalar rezenenin adet başlangıcından önce şişkinlik, hazımsızlık veya ağrı gibi PMS'nin (adet öncesi sendrom) hoş olmayan semptomlarını hafifletme yeteneğine işaret etmektedir.
Rezene hamilelikte sadece tehlikeli olmasa da, dahili olarak alındığında aşırı alımı önerilmez.
Hamileliğin erken dönemlerinde rezene spazm çözücü olduğu için aşırı miktarda alınmamalıdır. Buna karşılık, daha sonra emzirme döneminde anne sütü üretimini teşvik eder.
Bir jinekoloğa danışılmalıdır.
Bu bitki geleneksel olarak anne sütü üretiminde artış ile ilişkilendirilmiştir. Rezenede bulunan fitoöstrojenik madde anetol, dopaminin prolaktin üzerindeki inhibitör etkisini bloke edebilir. Bu da daha fazla anne sütü üretimine yol açar.
Rezenenin süt üretimi üzerindeki etkilerini doğrudan test eden çok fazla çalışma olmamasına rağmen, bu yeteneği açıklayan bilimsel kanıtlar vardır.
Rezenenin olası faydalı etkileri:
- Bağışıklığı ve vücut savunmasını destekleme
- Anti-enflamatuar ve antioksidan etki
- Sindirim ve bağırsak sağlığını destekler
- Sindirim sistemi hareketini destekleme
- Kolesterol ve kan basıncının düşürülmesi
- Kardiyovasküler sistemin önlenmesi
- Metabolizmayı ve kilo yönetimini destekler
- Solunum yolu hastalıkları ve iltihaplanmaya yardımcı olur
- PMS'in rahatsız edici semptomlarına yardımcı olur
- Anne sütü üretiminde doğal yardımcı
- Cilt ve cilt problemleri üzerinde anti-enflamatuar etki
Rezene ve yan etkileri
Rezene ile ilişkili olumsuz yan etkiler yaygın değildir. Bununla birlikte, bireysel ürünler üzerinde önerilen dozaj takip edilmelidir.
Düşük tansiyonunuz varsa, yetersiz mide asidi üretiminiz varsa, hamileyseniz veya immünosupresan (bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar) alıyorsanız özellikle dikkatli olun. Bazı durumlarda ve aşırı dozajda rezene doğal bir müshil görevi görebilir.
Hasat ve depolama
Evde kullanım için bilgiler...
Rezene ve evde yetiştiriciliği
Rezene, özellikle sıcak ve güneşli yerleri seven iki yıllık uzun bir bitkidir.
Bitkileri naklederek ve bitkinin tohumlarını toprağa ekerek kendi bahçenizde oldukça kolay bir şekilde rezene yetiştirebilirsiniz.
Rezene tohumları ilkbahardan yaz başına kadar ekilir. 2 cm derinliğe ve en az 30 cm aralıklarla ekilirler.
Rezenenin asıl yetiştirilmesi fidelerin budanması ve düzenli sulamadan oluşur. İlk donlar geldiğinde rezene bitkileri büyümüş ve olgunlaşmış olacaktır.
Rezenenin yaprakları, tohumları ve kökleri hasat edilebilir. Havalar soğuduğunda soğanları hasat etmek için acele etmeye gerek yoktur. Ancak rezene soğanlarının çok fazla büyümesine izin vermemelisiniz çünkü daha sonra tadı acılaşabilir.
Mutfakta rezene
Rezenenin kendine özgü bir tadı vardır ve neredeyse tüm sebze ve baharatlarla iyi gider. Rezene çiğ, kavrulmuş ve pişmiş olarak yenir. Çoğunlukla salatalarda, aynı zamanda garnitürlerle veya proteinlerle de birleştirilir.
Rezene çorbası veya suyu için çeşitli tarifler bulmak da mümkündür.
Rezene tohumları çay, içecek ve sos yapımında da kullanılabilir.
Rezene tohumu çayının hazırlanması basittir.
Bir çorba kaşığı bütün veya ezilmiş tohumu kaynar suya atın. Birkaç dakika kaynatın ve ardından demleyin. Çayı bir bardağa dökün ve için. Çay poşetleri için, belirli üreticinin talimatlarını izleyin.
Kavrulmuş rezene için basit tarif
Kavrulmuş rezene, salatalarda, proteinlerle (balık, et veya baklagiller) ve tost veya patatesle birlikte bir bileşen olarak uygundur. Hoş tadı onu hemen hemen her şey için uygun hale getirir. Ayrıca genellikle kapari, peynir ve tapas şeklinde diğer lezzetlerle birleştirilir.
Kavrulmuş rezene ızgarada ya da fırında pişirilebilir.
Malzemeler
- 3 adet çiğ rezene
- Zeytinyağı
- Tuz
- Karabiber
- Limon
Prosedür:
- Rezeneyi yıkayın, çirkin kısımlarını kesin ve çaprazlamasına kesin.
- Tuz ve karabiber ile tatlandırın ve hafifçe zeytinyağı ile ovun.
- Rezene şeritlerini pişirme kağıdı serili bir fırın tepsisine yerleştirin ve 200 °C'de gevrekleşene kadar yaklaşık 15 dakika pişirin.
- Çıkarın, limon suyu ile tatlandırın ve yiyin.